Włochy uznają macierzyństwo zastępcze (surogactwo) za „powszechne przestępstwo”

Premier Włoch Giorgia Meloni zatwierdziła przyjętą przez parlament ustawę Varchi, która uznaje macierzyństwo zastępcze za przestępstwo powszechne. Ustawa weszła w życie z początkiem października br.

Wprowadza ona kary więzienia od trzech miesięcy do dwóch lat oraz grzywny w wysokości do miliona euro dla każdego, kto kupuje dzieci, nawet za granicą, gdzie taka praktyka jest zalegalizowana.

Meloni stwierdziła: - Nie jestem przekonana, że handel kobiecym ciałem i przekształcanie macierzyństwa w biznes można uznać za osiągnięcie cywilizacji. Wynajmowanie łona jest niewolnictwem trzeciego tysiąclecia.

Premier Włoch stanęła także w obronie postawy uznającej, że macierzyństwo jest wyjątkowe, niezastąpione i nieprzekazywalne.

Parlament Republiki Włoskiej przyjął tę ustawę 166 głosami za, przy 109 przeciwnych i czterech wstrzymujących się.

Przeciwko ustawie głosowały wszystkie partie lewicowej opozycji. Dwie centrowe partie polityczne, w tym byłego premiera Matteo Renzi, przyznały swoim parlamentarzystom swobodę głosowania, a cztery z nich zdecydowały się poprzeć tę ustawę.

Surogacja była już we Włoszech nielegalna od 2004 roku. Jednak nowością jest to, że poprzez nowelizację art. 12 ustawy nr 40 z dnia 19 lutego 2004 r. każda osoba wyjeżdżająca za granicę w celu zamówienia czy kupienia dziecka urodzonego przez surogatkę, niezależnie od tego, czy jest to działanie altruistyczne, czy za pieniądze, również podlega karze.

Chociaż we Włoszech większość korzystających z tej metody kupowania dzieci od surogatek to pary heteroseksualne, nowe prawo wymaga od urzędów miejskich, aby zaprzestały rejestrowania dzieci par homoseksualnych, modyfikując ich akt urodzenia.

Decyzja podjęta we Włoszech przypomina sytuację na Litwie w 2020 roku, gdy tamtejszy Parlament (Sejmas) zdecydowaną większością głosów (54 do 4, przy 3 wstrzymujących się) przyjął ustawę zakazującą wszelkich form macierzyństwa zastępczego. Tekst, napisany przez posłów chadeckich, zyskał poparcie członków pozostałych partii, również Zielonych i Socjaldemokratów.

W ustawie stwierdzono, że praktyka ta jest sprzeczna z licznymi traktatami międzynarodowymi zabraniającymi handlu dziećmi i niewolnictwa. Również tymi, które gwarantują prawa kobiet, zwłaszcza przeciwko wykorzystywaniu ich narządów rozrodczych, chronią prawa dzieci lub regulują zagadnienia związane z rodzicielstwem, adopcją czy biomedycyną.

Gdzie macierzyństwo zastępcze jest legalne? Obecnie w wymiarze całego świata macierzyństwo zastępcze jest legalne w kilku krajach. W Stanach Zjednoczonych, gdzie istnieje największa elastyczność w zakresie macierzyństwa zastępczego, jest ono legalne we wszystkich stanach, Natomiast w Kanadzie jest to zależne od prowincji.

Kraje, gdzie wynajmowanie surogatek jest legalne: Stany Zjednoczone, Kanada, Rosja, Ukraina, Gruzja, Republika Południowej Afryki, Wielka Brytania, Australia, Nowa Zelandia, Grecja, Indie, Tajlandia, Meksyk oraz Brazylia.

W ocenie bioetycznej praktyka macierzyństwa zastępczego stwarza liczne trudności natury moralnej, które uzasadniają obecne rozwiązanie przyjęte przez włoski parlament oraz inne ograniczenia lub zakazy promowane w wielu krajach.

Praktyki macierzyństwa zastępczego stanowią naruszenie integralności moralnej i fizycznej zarówno dziecka poczętego, jak i kobiety- surogatki, która je nosi w okresie ciąży.

Oto niektóre kwestie bioetyczne, sprawiające, że proces macierzyństwa zastępczego jest niedopuszczalny i które, co zaskakujące, są ignorowane lub niedoceniane przez wiele państw, zgadzających się na jego legalizację:

- pochodzenie wykorzystywanych ludzkich komórek rozrodczych oraz zapłodnienia pozaustrojowe in vitro,

- procedury związane z selekcją, manipulacją i kontrolą ciąży u surogatek,

- jakość przekazywanych surogatkom informacji na temat tzw. procedury i treść narzucanej umowy prawnej;\,

- wymuszanie „wynajmowania łona” ze wszystkimi tego konsekwencjami kobietom bardzo ubogim, które nie mają środków na swoje utrzymanie i swojej rodziny,

- brak zapewnienia odpowiedniej opieki zdrowotnej w czasie implantacji, ciąży i porodu oraz po urodzniu dziecka,

- ciąże mnogie oraz przypadki niepełnosprawności dzieci poczętych in vitro, implantowanych do macicy i noszonych przez surogatki,

- konsekwencje wyżej wymienionych sytuacji, jak przymusowa aborcja czy odrzucenie przez zamawiających rodziców, którzy opłacają usługę surogacji i nie chą przyjąć chorego dziecka.

Po wybuchu wojny na Ukrainie było znacznie więcej sytuacji krańcowych. Surogatki nie mogły wyjechać z kraju, musiały rodzić pod ostrzałem w pozbawionych prądu piwnicach, bez prawidłowej opieki medycznej. Wiele tych dzieci natychmiast zabierano od rodzących surogatek. Pojawiły się świadectwa, że firma organizująca ten proceder była zainteresowana tylko zabraniem zdrowego dziecka, pozostawiając matkę zaraz po porodzie samej sobie nawet w zagrożeniu życia. Grożono im także, że w przypadku ucieczki przed wojną za granicę będą zmuszone zapłacić olbrzymie odszkodowanie, a urodzone dziecko, np. w Polsce, otrzyma akt urodzenia poświadczający macierzyństwo surogatki i jego przekazanie będzie niewykonalne. Wielu rodziców, którzy zamówili dziecko, nie mogło lub nie chciało przyjechać, aby je odebrać, co stwarzało wiele problemów z właściwą opieką dla dużej liczby porzuconych noworodków.

Ukraińscy obrońcy życia zwracają także uwagę, że nie ma żadnej kontroli nad dalszym losem tych dzieci. Nie wiadomo, czy mają zapewnianą prawidłową opiekę, a czy nie są wykorzystywane, nawet jako dawcy organów.

Dziecko staje się towarem, przedmiotem handlu, a często także wykorzystywania.

Upowszechnij tę informację

Źródło: Bioethics Observatory News/ Katolicki Uniwersytet w Walencji, opracowanie własne – 15 września 2023 r.